...

Hệ thống điện nhẹ là gì ? Ứng dụng, vai trò, và cấu tạo của nó

Hệ thống điện nhẹ là một trong những chủ đề thu hút nhiều sự quan tâm hiện nay, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng và thiết kế công trình. Vậy đây là hệ thống gì? Mô hình của nó bao gồm những gì? Hãy cùng P69 tìm kiếm câu trả lời qua bài viết dưới đây.

1. Hệ thống điện nhẹ là gì?

Hệ thống điện nhẹ (ELV – Extra Low Voltage Systems) là một thành phần không thể thiếu trong ngành xây dựng và công nghệ hiện đại. Được sử dụng rộng rãi trong các công trình dân dụng và thương mại, hệ thống này đảm nhận vai trò quan trọng trong việc cung cấp các dịch vụ và tiện ích công nghệ cho tòa nhà.

he-thong-dien-nhe
Hệ thống điện nhẹ đảm nhiệm chức năng vô cùng quan trọng trong các công trình xây dựng hiện nay

Đặc điểm chính của hệ thống điện nhẹ là sử dụng điện áp thấp, thường dưới 50V AC (điện áp thấp hơn so với hệ thống điện cơ bản trong nhà). Các thiết bị và hệ thống trong hệ thống điện nhẹ bao gồm một loạt các công nghệ, từ hệ thống camera giám sát, báo cháy tự động, mạng dữ liệu, điện thoại, đến truyền hình và kiểm soát ra vào.

2. Các thành phần trong hệ thống điện nhẹ gồm những gì?

Hệ thống điện nhẹ có đa dạng các thành phần bên trong chúng với những ứng dụng và cấu tạo khác nhau. Hãy cũng P69 tìm hiểu chi tiết về những thành phần này nhé:

2.1 Hệ thống camera giám sát

Hệ thống này bao gồm các camera được lắp đặt ở các vị trí chủ chốt trong tòa nhà để quan sát và ghi lại hình ảnh về các hoạt động diễn ra trong khu vực quản lý. Chúng thường được kết nối với một trung tâm giám sát, nơi nhân viên có thể theo dõi và kiểm soát các hình ảnh được ghi lại.

Hệ thống này bao gồm:

Camera: Có nhiều loại camera khác nhau, mỗi loại camera có đặc điểm và chức năng riêng phù hợp với từng nhu cầu sử dụng.

Đầu ghi hình: Lưu trữ hình ảnh và video được ghi lại từ camera.

he-thong-camera-giam-sat
Sơ đồ hệ thống camera giám sát

Ổ cứng lưu trữ: Lưu trữ dữ liệu hình ảnh và video được ghi lại từ đầu ghi hình.

Dây cáp: Dùng để kết nối camera với đầu ghi hình và các thiết bị khác trong hệ thống.

Màn hình hiển thị: Dùng để theo dõi và xem lại hình ảnh và video được ghi lại từ camera.

Hệ thống camera giám sát giúp đảm bảo an ninh và an toàn cho tòa nhà bằng cách phát hiện và ghi lại các hoạt động đáng chú ý như ra vào cửa, hoạt động giao thông và các sự kiện khác.

2.2 Hệ thống báo cháy tự động

Hệ thống báo cháy tự động đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện và cảnh báo về nguy cơ cháy nổ trong tòa nhà. Bằng cách sử dụng các cảm biến cháy thông minh được lắp đặt ở các vị trí chiến lược, như khu vực có nguy cơ cháy cao hoặc gần các nguồn nguy hiểm, hệ thống này có thể phát hiện sự cố cháy ngay khi nó xảy ra.

he-thong-bao-chay-tu-dong
Hệ thống báo cháy tự động đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong hệ thống điện nhẹ

Khi phát hiện có khói hoặc nhiệt độ vượt ngưỡng an toàn, hệ thống sẽ tự động kích hoạt cảnh báo âm thanh và gửi thông điệp cảnh báo đến trung tâm điều khiển và các điểm cuối khác trong tòa nhà. Hệ thống báo cháy tự động có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau như:

  • Cảnh báo sớm nguy cơ cháy nổ cho nhà riêng, văn phòng, nhà máy, khu chung cư, trường học, bệnh viện,…
  • Giúp người sử dụng có thời gian để di chuyển đến nơi an toàn.
  • Hạn chế thiệt hại về người và tài sản do cháy nổ gây ra.
  • Kích hoạt hệ thống chữa cháy tự động để dập tắt đám cháy.

2.3 Hệ thống mạng dữ liệu

Hệ thống mạng dữ liệu là hạ tầng cơ sở quan trọng trong hệ thống điện nhẹ, cung cấp kết nối đa dạng và linh hoạt cho các thiết bị và nguồn tài nguyên trong tòa nhà. Hệ thống này tạo ra một mạng LAN hoặc WLAN để truy cập Internet và truyền dữ liệu giữa các thiết bị và máy chủ khác nhau.

Điều này cho phép người dùng truy cập và chia sẻ thông tin một cách nhanh chóng và tiện lợi, cũng như tận dụng các dịch vụ trực tuyến như email, video call, và lưu trữ dữ liệu trên cloud. Hệ thống mạng dữ liệu cung cấp nền tảng cho sự liên kết và tương tác giữa các thành phần khác nhau trong tòa nhà.

Hệ thống này bao gồm:

Modem: Kết nối internet cho hệ thống mạng dữ liệu.

he-thong-mang-du-lieu
Các đường mạng dữ liệu trong hệ thống điện nhẹ

Router: Định tuyến dữ liệu giữa các thiết bị trong hệ thống mạng dữ liệu.

Switch: Kết nối các thiết bị trong hệ thống mạng dữ liệu.

Ổ cắm mạng: Dùng để kết nối các thiết bị với hệ thống mạng dữ liệu.

Thiết bị wifi: Phát sóng wifi cho phép người dùng truy cập internet không dây.

2.4 Hệ thống điện thoại

Hệ thống điện thoại nội bộ và tổng đài là một phần không thể thiếu của hệ thống điện nhẹ, đảm bảo việc liên lạc nhanh chóng và hiệu quả giữa các người dùng trong tòa nhà. Cung cấp khả năng gọi và nhận cuộc gọi nội bộ và bên ngoài, hệ thống này cũng hỗ trợ các tính năng như chuyển tiếp cuộc gọi, giữ cuộc gọi, và danh sách cuộc gọi nhỡ.

Đặc biệt, hệ thống điện thoại nội bộ thường miễn phí cho các cuộc gọi nội bộ, giúp tiết kiệm chi phí liên lạc trong tòa nhà. Ngoài ra, tính năng tổng đài còn cung cấp cho doanh nghiệp khả năng quản lý các cuộc gọi và tính toán chi phí một cách hiệu quả, giúp tối ưu hóa quản lý tài nguyên và chi phí.

2.5 Hệ thống truyền hình

Hệ thống truyền hình trong hệ thống điện nhẹ đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dịch vụ giải trí và thông tin cho người dùng trong tòa nhà. Thường thấy trong các khu vực công cộng như phòng chờ, sảnh, nhà hàng, và phòng gym, hệ thống truyền hình cho phép người dùng truy cập và xem các chương trình truyền hình trực tiếp hoặc ghi lại để xem lại sau.

he-thong-truyen-hinh
Hệ thống truyền hình

Với sự phát triển của công nghệ, hệ thống truyền hình ngày càng trở nên đa dạng và tiện ích hơn. Các tivi thông minh có khả năng kết nối Internet cho phép người dùng truy cập vào các dịch vụ trực tuyến như Netflix, YouTube, hay các ứng dụng giải trí khác. Ngoài ra, hệ thống này cũng cung cấp chất lượng hình ảnh và âm thanh cao cấp, tạo ra trải nghiệm giải trí tốt hơn cho người dùng.

2.6 Hệ thống kiểm soát ra vào

Hệ thống kiểm soát ra vào là hệ thống quản lý việc ra vào tòa nhà thông qua các thiết bị như cửa tự động, thẻ từ và máy quét vân tay. Hệ thống này bao gồm:

  • Khóa điện tử: Là thiết bị khóa cửa tự động được điều khiển bằng thẻ từ hoặc mật mã.
  • Đầu đọc thẻ: Là thiết bị đọc thông tin từ thẻ từ và truyền đến hệ thống điều khiển trung tâm.
  • Thẻ ra vào: Là thẻ được sử dụng để mở khóa cửa tự động.
  • Hệ thống điều khiển trung tâm: Xử lý thông tin từ đầu đọc thẻ và điều khiển hoạt động của các thiết bị khác trong hệ thống.

Thường được sử dụng ở các cửa ra vào chính, cổng chào và thang máy, hệ thống này giúp đảm bảo an ninh và an toàn cho tòa nhà và cư dân. Khi một người muốn xâm nhập vào tòa nhà, họ phải đi qua quy trình xác thực thông qua việc quét thẻ từ hoặc nhập mã pin vào bộ điều khiển. Sau đó, hệ thống sẽ kiểm tra thông tin và quyết định xem cho phép hoặc từ chối sự ra vào dựa trên quy tắc được cài đặt trước. Điều này giúp ngăn chặn sự xâm nhập trái phép và bảo vệ tòa nhà và cư dân khỏi nguy cơ an ninh.

3. Các bước thi công lắp đặt hệ thống điện nhẹ

3.1 Ống điện âm tường

Đầu tiên, công nhân sẽ tiến hành định vị các vị trí cụ thể trên tường, xác định kích thước, cao độ, và bề rộng của các ống điện. Bằng cách sử dụng dụng cụ đo lường chính xác, họ có thể đảm bảo rằng các ống điện sẽ được lắp đặt đúng vị trí và không gây ra bất kỳ xáo trộn nào về thẩm mỹ.

thi-cong-ong-dien-am-tuong
Quá trình thi công ống điện âm tường

Sau khi các vị trí đã được xác định, sử dụng máy cắt cầm tay để cắt tường theo các đường cắt đã được đánh dấu trước đó. Tiếp theo, sau khi các đường cắt đã được hoàn thành, công nhân sẽ tiến hành lắp đặt các ống điện vào các vị trí đã được chuẩn bị trước đó. Việc này yêu cầu sự tỉ mỉ và cẩn trọng để đảm bảo rằng các ống được đặt vào đúng vị trí và có thể chứa được dây điện một cách an toàn.

3.2 Ống điện âm sàn bê tông

Trước hết, sau khi công trình xây dựng đã hoàn thành phần cốp pha sàn bê tông, công nhân sẽ tiến hành dùng nước sơn để đánh dấu các vị trí hộp nối trung gian trên sàn. Tiếp theo, đặt các hộp nối trung gian vào các vị trí đã được đánh dấu trước đó. Sau đó, họ sẽ sử dụng ống điện để kết nối các hộp nối lại với nhau, tạo thành một đường dẫn an toàn cho dây điện nguồn cho các thiết bị.

Cuối cùng, sau khi tất cả các ống điện đã được kết nối và đảm bảo an toàn, công nhân sẽ tiến hành đổ bê tông sàn. Trong quá trình này, cần phải giám sát và xử lý kịp thời bất kỳ sự cố nào có thể xảy ra, như bẹp ống, vỡ ống hoặc mất liên kết.

3.3 Lắp đặt hệ thống thang máng cáp

Đầu tiên là bước lắp đặt các giá đỡ thang máng cáp. Sau đó, giá đỡ thang máng cáp sẽ được gia công và lắp đặt các vị trí đã được đánh dấu trước đó. Khoảng cách giữa các giá đỡ thường dao động từ 1,3m đến 1,5m để đảm bảo tính ổn định và an toàn của hệ thống.

lap-dat-he-thong-thang-mang-cap
Lắp đặt hệ thống thang máng cáp

Tiếp theo, tại các vị trí mà thang máng cáp xuống tủ điện, công nhân sẽ sử dụng nối ren xuống và nối ren lên, thay vì cắt máng cáp bằng tay để ghép tại các vị trí chia ngả 3 hoặc 4 của hệ thống thang máng cáp. Việc này giúp tránh trầy xước hoặc gãy góc thang máng cáp, từ đó bảo vệ cáp điện bên trong. Cuối cùng, công nhân sẽ kiểm tra lại tính chắc chắn của các kết nối và tiến hành chỉnh sửa sai sót nếu có.

3.4 Thông ống điện và kéo dây

Trước hết, công nhân sẽ tháo cốp pha sàn (nếu có) để tiến hành thông ống điện. Dùng dây nilon để luồn vào trong ống điện, chuẩn bị cho việc kéo dây điện. Sau khi trần đã được trát hoặc sàn đã được hoàn thiện, sẽ tiến hành kéo dây nguồn và điều khiển cho các thiết bị.

Dây điện sau khi kéo xong sẽ được đánh dấu từng tuyến, theo màu và pha, để việc kết nối và sử dụng sau này trở nên dễ dàng hơn.

Cuối cùng, công nhân sẽ kiểm tra lại tính an toàn của dây điện, đảm bảo rằng không có hiện tượng cách điện kém, rò rỉ dòng điện hoặc các vấn đề khác có thể gây nguy hiểm.

3.5 Kiểm tra dây và lắp thiết bị

Sau khi dây điện đã được kéo và định vị đúng, công nhân sẽ tiến hành kiểm tra dây để đảm bảo tính an toàn và đúng chuẩn kỹ thuật. Các bước chi tiết bao gồm:

  • Kiểm tra dây xem có thông mạch, có bị chạm chập trong quá trình kéo dây không.
  • Đo độ cách điện giữa các dây dẫn để đảm bảo không có nguy cơ rò rỉ dòng điện.
  • Đảm bảo dây điện được kết nối và lắp đặt một cách chính xác và an toàn.

kiem-tra-day-va-lap-thiet-bi
Kiểm tra dây và lắp thiết bị

Sau khi kiểm tra dây, họ sẽ tiến hành lắp đặt các thiết bị điện như công tắc, ổ cắm, đèn chiếu sáng,… theo đúng kế hoạch và vị trí đã được thiết kế trước đó. Việc này cũng đòi hỏi sự chính xác và cẩn thận để đảm bảo tính ổn định và an toàn của hệ thống

3.6 Tủ điện

Quá trình lắp đặt tủ điện bắt đầu bằng việc vẽ sơ đồ và xác định vị trí lắp đặt các MCB (cầu dao tự động) trong tủ, cũng như kích thước của tủ dựa trên yêu cầu của hệ thống. Sau đó, công nhân tiến hành gia công vỏ tủ điện theo bản vẽ đã được phê duyệt trước đó.

Tiếp theo, các thiết bị điện như MCB, RCD, contactor, và các phụ kiện khác được lắp đặt vào tủ theo đúng sơ đồ và kế hoạch thi công. Cuối cùng, tủ điện được lắp đặt vào vị trí cố định trong công trình và kết nối các đầu cáp điện đến và từ tủ.

3.7 Kiểm tra, nghiệm thu toàn bộ hệ thống điện nhẹ

Sau khi hoàn thành tất cả các công đoạn thi công và lắp đặt, quá trình kiểm tra và nghiệm thu toàn bộ hệ thống điện nhẹ được tiến hành. Điều này nhằm mục đích đảm bảo tính an toàn, ổn định và hiệu suất hoạt động của hệ thống. Công việc kiểm tra bao gồm sử dụng các công cụ và thiết bị đo điện trở cách điện để kiểm tra thông mạch của tất cả các dây điện trong hệ thống.

kiem-tra-va-nghiem-thu
Kiểm tra và nghiệm thu là bước cuối cùng trong quá trình thi công hệ thống điện nhẹ

Khi mọi công đoạn đã được kiểm tra và đảm bảo hoàn thành, quá trình nghiệm thu được tiến hành. Các lỗi (nếu có) sẽ được chỉnh sửa để đảm bảo hệ thống hoạt động một cách ổn định và hiệu quả sau đó bàn giao lại công trình cho chủ đầu tư.

4. Vai trò của hệ thống điện nhẹ

Hệ thống điện nhẹ đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp các dịch vụ và tiện ích không thể thiếu cho các tòa nhà, từ các cơ sở công nghiệp đến các khu dân cư và văn phòng, cụ thể:

Bảo mật và an ninh: Hệ thống camera giám sát, báo cháy tự động, và kiểm soát ra vào đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tòa nhà và cư dân khỏi nguy cơ an ninh, đảm bảo môi trường sống và làm việc an toàn và an ninh.

vai-tro-he-thong-dien-nhe
Hệ thống điện nhẹ có vai trò vô cùng quan trọng trong sự hoạt động của công trình

Giao tiếp và liên lạc: Hệ thống điện thoại nội bộ, mạng dữ liệu cung cấp phương tiện cho việc giao tiếp và liên lạc trong tòa nhà, giúp cư dân và nhân viên dễ dàng trao đổi thông tin và làm việc hiệu quả hơn.

Giải trí và thông tin: Hệ thống truyền hình và âm thanh cung cấp các dịch vụ giải trí và thông tin cho người dùng trong tòa nhà, tạo ra một môi trường sống và làm việc thoải mái và tiện nghi.

Quản lý và điều khiển: Hệ thống BMS được sử dụng để quản lý và điều khiển các hệ thống điện nhẹ khác trong tòa nhà, giúp tối ưu hóa hoạt động và tiết kiệm năng lượng.

5. Các tiêu chuẩn thiết kế hệ thống điện nhẹ

Trong quá trình thi công hệ thống điện nhẹ, việc tuân thủ các tiêu chuẩn thiết kế là cực kỳ quan trọng để đảm bảo tính chuyên nghiệp, an toàn và hiệu quả của công trình. Dưới đây là một số tiêu chuẩn thiết kế quan trọng cần được áp dụng:

TCVN 7189:2002 – Thiết bị công nghệ chuyển mạch Switch: Tiêu chuẩn này quy định về các thiết bị chuyển mạch (Switch) trong hệ thống mạng LAN, đảm bảo tính tin cậy và hiệu suất của hệ thống.

TCN 68 –153:1995 – Cống bể cáp và tủ đấu cáp: Đây là tiêu chuẩn quan trọng áp dụng cho ngành bưu chính viễn thông, đảm bảo việc lắp đặt và bảo dưỡng các cáp và tủ đấu cáp được thực hiện đúng cách.

tieu-chuan-thiet-ke-he-thong-dien-nhe
Thiết kế hệ thống điện nhẹ hoạt động hiệu quả cần phải tuân thủ rất nhiều tiêu chuẩn khác nhau

TCN 68160:1996 – Cáp sợi quang: Tiêu chuẩn này đưa ra các yêu cầu kỹ thuật cho việc sử dụng cáp sợi quang, đảm bảo hiệu suất và độ tin cậy của hệ thống truyền dẫn.

TCN 68 172:1998 – Giao diện kết nối mạng: Tiêu chuẩn này quy định về các yêu cầu kỹ thuật cho các giao diện kết nối mạng, đảm bảo tính tương thích và hiệu suất của hệ thống.

TIA/EIA 569: Chỉ định về cách đi cáp: Tiêu chuẩn này quy định về cách lắp đặt và phân bổ các ổ cắm mạng trong công trình, giúp tối ưu hóa hiệu suất và quản lý dây cáp.

TCVn 66971:2000 – Thiết bị hệ thống âm thanh: Tiêu chuẩn này đưa ra các quy định về thiết kế và lắp đặt thiết bị hệ thống âm thanh, đảm bảo chất lượng âm thanh và tính ổn định của hệ thống.

TCVN 3256:1979 – An toàn điện: Tiêu chuẩn này quy định về các yêu cầu về an toàn điện, bảo vệ người và tài sản khỏi nguy cơ điện giật và cháy nổ.

6. Ứng dụng hệ thống điện nhẹ

Hệ thống điện nhẹ không chỉ là một phần quan trọng của cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin mà còn được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau:

Doanh nghiệp và tổ chức: Hệ thống điện nhẹ giúp xây dựng hệ thống mạng điện thoại nội bộ trong các doanh nghiệp và tổ chức, tạo điều kiện cho việc liên lạc nhanh chóng và hiệu quả giữa các nhân viên và các bộ phận trong tổ chức. Chúng cũng cung cấp giải pháp an ninh hiệu quả cho doanh nghiệp và tổ chức bằng cách theo dõi và ghi lại hoạt động trong các khu vực quan trọng như văn phòng, nhà máy sản xuất hoặc kho bãi.

Khu vực công cộng: Hệ thống điện nhẹ được sử dụng để triển khai hệ thống âm thanh công cộng tại các địa điểm như trung tâm thương mại, sân bay, trường học, giúp truyền tải thông điệp, cảnh báo hoặc tạo không gian âm nhạc dễ chịu cho người dùng. Qua đó cải thiện quá trình quản lý và sử dụng không gian đậu xe công cộng thông qua việc tự động hóa quy trình đỗ xe, giảm thiểu thời gian tìm kiếm chỗ đậu và ùn tắc giao thông.

ung-dung-he-thong-dien-nhe
Hệ thống điện nhẹ được ứng dụng trong hầu hết các dự án xây dựng

Lĩnh vực giao thông: Hệ thống điện nhẹ được tích hợp vào các hệ thống xếp hàng tự động tại ngân hàng, bệnh viện để tối ưu hóa quá trình phục vụ, giảm thiểu thời gian chờ đợi và tăng trải nghiệm của khách hàng.

Lĩnh vực y tế: Trong y tế, hệ thống điện nhẹ được sử dụng để triển khai hệ thống gọi y tá trực, giúp cải thiện quá trình chăm sóc bệnh nhân và tăng cường hiệu suất làm việc của nhân viên y tế.

Ứng dụng vào môi trường: Tích hợp hệ thống điện nhẹ vào thẻ đa năng và lighting control để tạo ra môi trường sống thông minh, tiết kiệm năng lượng và thuận tiện hơn cho người dùng thông qua việc tự động hóa việc điều khiển ánh sáng và thiết bị điện tử trong nhà.

Với những kiến thức vừa được chia sẻ, hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về hệ thống điện nhẹ và vai trò quan trọng của nó trong các công trình hiện đại. Hãy liên hệ với P69 nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào nhé!

CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ P69

  • Nhà máy sản xuất: Km 18, đường Đại Lộ Thăng Long, Khu CN Thạch Thất Quốc Oai, Hà Nội
  • Số điện thoại: 0966686969 | Hotline: 0989188982
  • Email: kd1@cokhip69.com.vn
  • Website: https://cokhip69.com.vn